تاریخچه هنر شمشیرزنی ژاپن

نگاهی اجمالی بر تاریخچه هنر شمشیرزنی ژاپن(سامورایی)

ایی . آی . دو یا مکتبی برای کنترل جسم، روح و ذهن

هنرشمشیرزنی در سراسر ژاپن، تاریخی کهن و بسیار طولانی دارد، مبدا اصلی آن برای محققان هنوز آشکار نیست. بر اساس تحقیقات باستان شناسی و آثار کشف شده حدس زده می شود سابقه آن به دوره « یاماتو جیدای » ( در قبل از میلاد مسیح) برگردد.

در اعصار گذشته هنر شمشیرزنی را « تاچی اوچی » می خواندند و تکنیک های محدود آن را اغلب نظامیان فرا می گرفتند تا در جنگ ها به کار گیرند.

از سال های 800 میلادی جنگ های ملوک الطوایفی در سرزمین ژاپن شروع شد و بیش از چهار قرن به طول انجامید و در این مدت شمار بسیاری از انسان ها تلف شدند. تجربیات فراوان ناشی از این نبردها، شمشیر ژاپنی، شکل واقعی و امروزین خود را یافت و تکنیک های رزمی نیز به شکوفایی رسیدند و در نهایت هنر « کن جوتسو » شکل گرفت.

در سال های 13334-1191 میلادی، در دوره « کاماکورا » کن جوتسو به نهایت پیشرفت رسید و به یکی از پرطرفدارترین هنرهای رزمی عصر تبدیل شد. بعدها این دوره، ( سال های طلایی سامورائیها ) نام گرفت. در آن سال ها مسابقات و تمرینات با شمشیر واقعی و یا با شمشیر چوبی به نام « بوکوتو » انجام می شد که همین مسئله آسیب های بسیاری را به دنبال می آورد.

ظهور ایی . ای . دو

در دوره حکومت موروماچی ( 1570-1397 میلادی ) شیوه هایی در به کارگیری شمشیر در حالات گوناگون حمله و دفاع وجود داشت تا اینکه شخصی به نام هایاشی زاکی جیـن سوکه

( 1546-1621 میلادی ) که یک بوشی از خانواده جنگاوران ( سامورایی ) بود، نخستین سیستم مدون را به عنوان ( ایی . آی ) بنیانگذاری کرد.

ایی آی، فن استفاده از شمشیر بود، حرکاتی سریع برای حمله یا دفاع. با گذشت زمان و خاموش شدن آتش جنگ های داخلی، استادان مفاهیمی سرشار و عالی برای ایجاد انضباط روحی، فکری و جسمی انسان در آن مشاهده کردند و همین مهم باعث رونق ایی آی و ظهور مکتب ( ایی.آی.دو ) شد. در ای آی دو همه حرکت های جنگاوران سامورایی باید بر کنترل جسم و تعادل ذهن و روح استوار می شد و هر چند که دیگر چندان از جنگ ها خبری نبود، ولی از نظر انضباط، ایی آی دو کا باید همواره در جریان تمرینات، خود را در صحنه نبرد می پنداشت و رعایت حالات و شرایط جنگی، جزو واجبات این هنر زیبای رزمی بود. بدین ترتیب، مکتبی که درآغاز برای به دو نیم کردن انسان ها و پیروزی در جنگ ها به وجود آمده بود به راهی برای درست تصمیم گرفتن، تجزیه و تحلیل صحیح، تقویت قدرت اراده و به عبارتی مکتبی انسانی و متعالی تبدیل شد و در سایه آن، انسان های بسیاری به درجات عالی روحی دست یافتند که تصور آن برای انسان های عادی غیر ممکن می نماید.

تغییرات مهم

همان طور که پیشتر گفته شد، مسابقات و تمرینات یا با شمشیر واقعی و یا با شمشیر چوبی

(بوکوتو) صورت می گرفت که صدمات بسیاری را موجب می شد، اما از اواخر قرن هجدهم میلادی، تغییراتی در این زمینه رخ داد و ابزار تمرینی و دفاعی مخصوصی مانند شمشیر خیزرانی به وجود آمد که این خود زمینه تحولات مهمی برای شمشیر زنی و شمشیر زنان شد و بدین ترتیب مبارزه و جنگ به تدریج صورت وزرشی یافت و نام کن دو بر آن نهاده شد.

در دوره (میجی) حمل شمشیر برای سامورایی ها ممنوع شد و در سراسر ژاپن به جز چند (دوجو) تقریبا همه مدارس تعطیل شدند. این وضع مدت ها به طول انجامید تا این که در سال 1877 میلادی استادان سامورایی با تلاش و ممارست نمایشی از این هنر اصیل را دوباره به صحنه اجتماع و فرهنگ ژاپن آورند و باعث توجه دوباره مردم به آداب و رسوم گذشته سامورای ها شدند.

متعاقب آن در سال 1879 میلادی پلیس ژاپن در توکیو، کلاسی برای آموزش کادر خود تاسیس کرد و در سال 1911 میلادی، کن دو در مدارس متوسط این کشور در ردیف مهمترین دروس قرار گرفت. سرانجام پس از فراز و نشیب های گوناگون و در نهایت حذف موارد خشن از تمرینات آن صورتی مدرن یافت. در سال 1952 میلادی تمـامی محدودیت هایی که درگذشتـه بر آن اعمال می شد، از میان رفت وفدراسیون یکپارچه کن دو ژاپن (AJKF) ِALLJAPANKENDOFREDERATIO)) شکل گرفت که بر روی قسمت ورزشی کن دو تاکید می کند. امروز تمرین کن دو به دلیل آن که برای تعالی فکر، روح و جسم انسان های مفید و مهم تشخیص داده شده است، به طور رسمی جزو دروس اصلی مدارس ژاپن قرار دارد.

مفهوم کن دو

مفهوم کن دو انضباط شخصیت انسان در راه بهره گیری از مبانی کاتانا ( شمشیر ) است.

هدف از تمرین کن دو

هدف از تمرین کن دو عبارت است از:

ü هماهنگ کردن ذهن و بدن

ü بدست آوردن یک روح نیرومند و شاداب، به وسیله تمرینات منظم و جدی

ü تلاش کردن برای پیشرفت در هنر کن دو

ü ارج نهادن به شرف و احترام انسانی

ü همیشه دنبال فرهیختگی خویش بودن

و با این روش انسان قادر است تا:

ü به کشور و جامعه اش عشق بورزد

ü در رشد و پیشرفت فرهنگ کشورش تاثیرگذار باشد

ü مروج صلح و سعادت در میان مردم باشد

در این ورزش هنرجوها رودرروی یکدیگر با پوشیدن زره های محافظ و با استفاده از شمشیرهای خیزرانی منعطف ( شینای ) سعی در حمله به نقاط مشخص از بدن حریف می کنند.ورزش کن دو دارای مسابقه است و در یک کن دو « شیایی » ( SHIAI ) دو کن دو کا در یک زمین مربع شکل با یکدیگر مبارزه می کنند. سه داور مبارزه را قضاوت می کنند و ضربه ها باید دقیق به نقاط مشخص بدن وارد شوند که بوسیله زره « بوگو » ( BOGU) محافظ می شوند.

همچنین به منظور کسب یک امتیاز باید ضربه با بخش درست شمشیر زنی خیزرانی ( شینای ) و با قدرت کافی زده شود و ذهن و بدن در هنگام ضربه زدن به صورت هماهنگ عمل کنند. اولین نفری که موفق به کسب 2 امتیاز در طول مسابقه شود (زمان مسابقه، معمولاً 5 دقیقه است ) مسابقه را برده است.

تورنمنت کن دو ( TAIKAI ) معمولاً تک حذفی است و فقط به رده ها، درجه و سن تقسیم می شوند نه به وزن و قد یا جنسیت.

تهیه و تنظیم توسط: شیهان سلیمان مهدیزاده

بنیانگذار کن دو و ایی آی دو ( سامورایی ) در ایران