تاریخچه آیکیدو ایران و ژاپن

خلاصه تاریخچه آی کی دو ژاپن و ایران

مُریهه وشیبا

در اکثر تاریخچه‌ها ، از او به عنوان یکی از بزرگترین اساتید هنر رزمی کلاسیک قرن بیستم یاد می‌کنند. او وقتش را صرف بوجود آوردن سبکی انعطاف ‌پذیر، با پیچیدگیهای خاص و فلسفه‌ای بدون خشونت یعنی آی کی دو کرد.

وی در سال 1883 در خانواده‌ای که به جهت داشتن مردان جنگی و استاد در کار با سلاحهای جنگ معروف شده بود، پا به جهان هستی گذاشت. پدرش یوروکو استاد شمشیرزنی و نیزه بود در کنار او و زیر نظرش، موریهه سبک‌های مختلف جوجوتسو، شمشیر‌زنی و کار با باتوم را آموخت.

تأثیرگذارترین مربی او، » سوکاکو تاکِدا « بود که شخصیتی محکم و با ثبات داشت. او مجموعه‌ای از فنون و تکنیک را تحت عنوان رشته دایتوریو به او آموزش داد. وشیبا تأثیرات مبارزه را در حین کار با تاکِدا کشف کرد ولی این برای او کافی نبود چرا که او می‌خواست به جایگاه واقعی بشر در این جهان و در کل کهکشان دست پیدا کند و البته او توانست این جایگاه را به لطف وجود شخصیت دیگری به نام » اونیسابورو دِگوچی « استاد بزرگ تمرینهای سبک جدید شینتوایست یعنی اوموتوکیو، بدست آورد.

در کنار دِگوچی، وشیبا توانست تمرینات جدیدی (به کارگیری زمزمه و اصوات دعاگونه به صورت ذکر) به نام کوتوداما را دنبال کند. وقتی در سال 1924 دِگوچی ژاپن را به قصد مونوگولی ترک کرد وشیبا به عنوان محافظ همراه وی بود. این گروه یک زندگی ماجراجویانه و پرخطر را آغاز کرد. دِگوچی گروهی از مبارزان را برای کمک به مردم تعلیم داد. آنها در زمان قحطی بین مردم نمک و برنج توزیع می‌کردند.

وشیبا، هر آنچه که از مبارزه می‌دانست برای مقابله با دسته‌های راهزنان به کار می‌گرفت. این تجربه بسیار عالی بود و برای اولین بار استاد بزرگ آینده، مسیر ویژه خود را پیدا کرد: پیش‌بینی در دل خطر، وقتی همه تهدید شده و هراسیده‌اند، او به جلوتر از خودش می‌نگرد:

می‌اندیشد کدام مسیرها را باید انتخاب کرد و از کدامها باید چشم پوشید.

در بازگشت به ژاپن اعتقاداتش به یقین رسیده بود:

جایگاه بشر در عالم هستی و در برابر پروردگار هستی.

بدین ترتیب هنرهای رزمی یک هدف بیشتر ندارند:

برقراری صلح در جهان.

برای ایجاد هماهنگی بین تمرینات و اعتقادات فیلسوفانه‌اش، او هنری جدید آفرید:

آی کی دو به معنای وحدت و عشق، صلح و آشتی و تجسم قدرت

وشیبا تا آخرین لحظات زندگیش پیام‌آور صلح بود و همواره در مجامع، کنفرانسها و تظاهرات حریفی بی ‌رقیب شمرده می‌شد. او تمامی رقبای خود را زمین زد و… در نهایت می‌توان گفت وشیبا یک مرد بی‌نظیر بود.

موریهه وشیبا (morihei ueshiba) (1969-1883) پایه گذار سبک آی کی دو بود.

Ai به معنای هماهنگی

Ki به معنای نیروی درونی، انرژی طبیعی بدن

Do به معنای راه و روش می باشد.

آی کی دو را با عنوان روشهایی برای دفاع شخصی و بهبود رفتار انسانی می شناسند. یک رزمی کار آی کی دو تلاش می کند تا فنون دفاع شخصی را بدون آسیب رساندن یا حمله به دیگران انجام دهد. حرکات پایه در آی کی دو حرکات طبیعی هستند و اکثر حملات در این سبک به صورت ذاتی و با الهام از ذات طبیعت انجام می شوند. یک آی کی دو کا، بدون تلاش برای حمله یا تهاجم تنها می کوشد تا خود را با شرایط هماهنگ کرده و در برابر حملات احتمالی حریفان، از خود دفاع نماید. آنگاه در صورت لزوم از ضربات مشت یا لگد خود نیز استفاده می نماید.

یک آی کی دو کای واقعی بهتر میداند که قدرت خود را بدون ضربه زدن به دیگران و یا تحقیر آنان حفظ نماید.

تاریخ هنر رزمی آی کی دو :

موریهه وشیبا (1969-1883) که به او دوشو هم می گویند در سال 1931 و در شهر توکیو شروع به تدریس این رشته کرد. او ابتدا تحت نظر و تعلیم اساتید بزرگ هنرهای رزمی کشورش قرار گرفت و بعد از کسب تجربه و مهارت در بسیاری از سبک های رزمی از جمله (Jujitsu) یا مبارزه بدون اسلحه، (kenjitsu) مبارزه با شمشیر و (sojitso) یا مبارزه با نیزه در حالیکه از صرف یک مبارزه گر بودن ارضاء نمی شد به مذهب و فلسفه روی آورد و در آنها نیز به تبحری خاص دست یافت. اما فرمول اولیه سبک آی کی دو در پی اتفاقی ناگهانی و در سال 1925 شکل گرفت. در بحثی که پیرامون هنرهای رزمی بین وشیبا و یک افسر ارشد نیروی دریایی ژاپن روی داد، افسر نیروی دریایی، استاد را به یک مبارزه تن به تن فرا خواند و با یک شمشیر چوبی به او حمله کرد. استاد بدون اسلحه در برابر او قرار گرفت و توانست حملات حریفش را به خوبی خنثی کند بطوریکه رقیب نیرومند او از شدت خستگی سرانجام تسلیم شد و شمشیرش را انداخت. او بعدها گفت که می توانست همه حرکات حریفش را حتی قبل از اینکه به مرحله اجرا در بیایند ببیند و این برای او به منزله جرقه ای برای ابداع یک سبک جدید بود. او توانسته بود یک مهاجم مسلح را بدون استفاده از هیچ گونه اسلحه ای و بدون اینکه آسیبی به وی وارد کند از پا بیندازد.

دوشو آنگاه به تمرین و آموزش این هنر پرداخت و این کار را تا پایان عمرش ادامه داد. بعد از مرگ او در آوریل سال 1969 دولت ژاپن عنوان معلم ملی هنرهای رزمی را به وی اعطاء کرد. فرزند استاد، کیششومارو وشیبا ( Kishshomaru Ueshiba ) وارث القاب و عناوین پدر و مفتخر به عنوان Doshu دوم یا رهبر راه شد و توانست راه پدر را به خوبی ادامه دهد و هم اکنون پسر وی موریترو وشیبا ( Moriteru Ueshiba ) به عنوان Doshu سوم یا رهبر راه شده است به واسطه تلاش های او بیش از یک و نیم میلیون نفر در جهان به این ورزش می پردازند. آی کی دو، هماهنگی بین ذهن و بدن را افزایش می دهد و یکی از موثرترین و بهترین راههای دفاع شخصی محسوب می شود. این هنر رزمی به افراد این قدرت را می دهد تا از خود در برابر هر تعداد مهاجم به خوبی دفاع نمایند. در این سبک از تکنیک هایی مشابه کاراته Ashihara استفاده می شود که با استفاده از آنها می توان از تکنیک قفل کردن مفصل ها برای از کار انداختن عضلات حریف استفاده برد.

سال 1998 در ژاپن سالی پر التهاب برای احمد علی آق ساقلو و سالی سرنوشت ساز برای هنرهای رزمی در ایران بود. استاد »یاسو کوبایاشی « طی مراسمی قبولی وی را در امتحانات ارتقاء سطح رده دان 3 بین المللی اعلام کرد و گواهینامه اجازه تدریس آی کی دو در کشور جمهوری اسلامی ایران را به وی اهدا کرد.

چند ماه بعد نخستین باشگاهش را در تهران باز کرد. آی کی دو را همانطور آموزش داد که در ژاپن آموزش دیده بود با همان وسواس استاد کوبایاشی (دان 8 آی کی کای) و اساتید بزرگ دیگری که به او اصول آی کی دو را آموزش داده بودند. استاد آق ساقلو آرام آرام اما پیوسته به توانایی ها و سطح کیفی کارش افزود و نام خود را نه تنها در ایران که در سطح بین المللی نیز مطرح ساخت. در سال 1377 نخستین باشگاهش افتتاح شد و هم اکنون حدود 200 باشگاه در سراسر کشور تحت سرپرستی وی هستند. به تعبیر خودش هم اکنون مشغول تربیت نوه هایش در رشته آی کی دو آی کی کای است.

وی که در سال 1998میلادی به ایران بازگشته بود تماس خود را با اساتیدش و همین طور مرکز جهانی آی کی دو،( Hombu Dojo ) قطع نکرد. با گسترش فعالیتش در ایران سبک مستقل آی کی دو آی کی کای را در فدراسیون ورزشهای رزمی به ثبت رساند.

مبنع:اصفهان آیکیدو آی کی کای