کنپوی آمریکایی (کنپو کاراته)

"کنپوی آمریکایی" یا "کنپو کاراته" یک هنر رزمی است که بوسیله " اد پارکر" در آمریکا شکل گرفت. کنپوی آمریکایی بر اساس هنرهای رزمی سنتی ژاپن و چین پایه گذاری گردیده است که نتیجه آموزشها و تحقیقاتی است که موسس آن با واسطه یا بلاواسطه از اساتید ژاپنی و چینی کسب نموده بود.

"پارکر" با ایجاد اصلاحات مهمی در اصول، مفاهیم و واژگان هنرهای فراگرفته شده توسط خویش، این هنر رزمی را پایه گذاری نمود. او شاگردان بسیاری را از خود بجای گذارد که تعدادی از آنان تا کنون سبکهای گوناگونی از کنپوی آمریکایی را عرضه نموده اند.

منشاء و تاریخچه:

آغاز این رشته به سال 1940 باز می گردد، زمانی که استاد "جیمز میتسو" پس از مهاجرت خود به کشور آمریکا تدریس رشته " کوشو ریو" را که از اجداد خویش در ژاپن آموخته بود، آغاز نمود. در این رشته اصول اولیه از رشته های چینی مانند: " هونگا شائولین" و اصول تفکری " بودیسم" اخذ گردیده است. رشته رزمی او بر ضربات مشت، لگد، قفل مفصلی و پرتابها استوار بود ولی متاسفانه در این رشته، حرکات و شکل اجرای فنون فقط بصورت خطی (کوتو ریو) انجام می گرفت.

در آن زمان"ویلیام چو" یکی از شاگردان "میتسو" بود که توانست رشته " کوشو ریو" را با تمام ظرافتهای آن از استاد خود فرا گیرد. او در سنین نوجوانی " چوان فوی چینی" را نیز از پدر خویش آموخته بود و همین باعث گردید که حرکات چرخشی (یوکو ریو) را که رشته " کوشو ریو" فاقد آن بود، به این رشته رزمی الحاق کند و آن را با نیازها و سلایق جوانان آمریکایی سازگار گرداند.

" اد پارکر" تحت نظر "ویلیام چو" آموزش دید و موفق به اخذ دان یک گردید (البته برخی مورخین هنرهای رزمی اظهار نموده اند که اد پارکر دان 3 را از استاد "چو" اخذ کرده است). " اد پارکر" با تلاش و ممارست بسیار در تحقیق و فرا گیری فنون هنر های رزمی گوناگون، توانست اصول رشته رزمی فرا گرفته شده از استاد "چو" را متحول سازد و یک آمیختگی منسجم بین تکنیکهای دفاع شخصی و اجرای فرم، بدست آورد. مهمترین نوآوری پارکر اجتناب از بکار گیری واژه های شرقی در هنر رزمی خود و ترجمه واژگان آن رشته ها و معادل سازی برای آنها به زبان انگلیسی بود که با وجود فضای ناسیونالیستی آن زمان باعث استقبال بسیار توسط جوانان آمریکایی گردید.

یکی دیگر از ویژگیهای هنر رزمی پارکر ناشی از همکاری او با "بروسلی" در آمریکا و در سالهایی بود که آن سالها را می توان سالهای طلایی برای ایجاد هنرهای رزمی نوین نامید. این سالها که با رونق اقتصادی آمریکا نیز همراه شده بود، باعث مهاجرت بسیاری از اساتید هنرهای رزمی به ایالات متحده آمریکا و شکل گیری هنرهای رزمی جدید در آن کشور گردید هرچند که نام بسیاری از این هنرها از واژه های زبان مادری موسسان آن اقتباس شده است. همین امر باعث شد تا پارکر بتواند با هنرهای رزمی دیگر همچون: "وینگ چون" و "اسکریما" نیز آشنا گردد.

او موفق شد بروسلی را نیز در یک مبارزه کاملاً منصفانه شکست دهد. (متاسفانه در سریال " افسانه بروسلی" این پیروزی را با بکار گیری ترفند و فریب توسط پارکر نمایش می دهند که به هیچ وجه صحت ندارد بلکه پیروزی او بر بروسلی کاملاً صحیح و مقتدرانه بوده است) یکی از عوامل برتری او بر بروسلی، سرعت بسیار بالای اجرای تکنیکها و پیوستگی مثال زدنی آنها بود و به همین دلیل نیز بروسلی از آن پس سعی نمود در رشته رزمی ابداعی خود (جیت کان دو) سرعت اجرای تکنیکها را همواره مد نظر قرار دهد. به دلیل همین تاثیر پذیری دو جانبه است که در مراحل پیشرفته آموزش کنپوی آمریکایی (پس از کسب کمربند مشکی)، هنر استفاده از چوب کوتاه و چوب بلند رشته رزمی " اسکریما" به هنر آموزان آموخته می شود.

" اد پارکر" ابتدا نام رشته خود را " کنپو جوجیتسو" نامگذاری کرد زیرا او در رشته خود، حرکات خطی را از رشته های رزمی ژاپن، حرکات چرخشی را از رشته های رزمی چین و قفل مفاصل و پرتابها را از جوجیتسو الهام گرفته بود. پارکر در "دانشگاه هاوایی" و همچنین در ایالت "یوتا" به تدریس رشته ابداعی خود پرداخت و کتابی را در معرفی رشته خویش در سال 1960 منتشر نمود.

روشهای مبارزاتی:

اسامی تکنیکهای "کنپو کاراته" از نظر واژه شناسی بیشتر مشتق شده و ترجمه شده از نام تکنیکها در رشته های: هونگا (که گاهی به اشتباه هونگار خوانده می شود) شائولین، چولی فوت چوان و بویژه سبکهای جنوبی چین می باشد. اجرای تکنیکهای بسیار سریع و پیوسته بر اساس عنصر آتش از ویژگیهای بارز این رشته است. زیرا هم "ویلیام چو" و هم " اد پارکر" به درستی معتقد بودند که تنها در موارد بسیار استثنایی امکان دارد که یک رزمی کار بتواند با یک ضربه حریف را از پای درآورد و این مورد حتی از اساتید بزرگ رشته های رزمی نیز به ندرت دیده شده است. بنابراین برای موثر بودن حمله باید از ضربات متعدد و غیر منقطع استفاده نمود تا اولاً: فرصت تفکر را از حریف سلب کند و ثانیاً: تخریب شرایط پایداری حریف تسهیل گردد.

" کنپو کاراته" دارای دو نوع فرم اجرایی به نامهای ببر ( solid) و اژدها ( liquid) است. (در لوگوی کنپوکاراته نیز از تصاویر این دو نماد استفاده شده است) همچنین این رشته از یک سیستم واحد تمرینات آموزشی بهره می برد. کنپو کاراته بر چند اصل اساسی استوار است:

1- استفاده از نزدیکترین قسمت بدن به حریف، برای ضربه زدن به او، که در غرب بنام " اقتصاد حرکتی" نامیده می شود.

2- توالی ضربات توسط بخشهای بالا و پایین بدن با توجه به عملکرد واکنش طبیعی بدن حریف.

3- اجرای ضربات همزمان با استفاده از دو بخش بدن در قطر یکدیگر مانند ضربات همزمان دست چپ به همراه پای راست.

4- استفاده از اصل circle – cut ( به معنای ضربات چرخشی که توسط ضربات مستقیم قطع می گردند) تا هماهنگی سیستم دفاعی حریف در تطابق با ضربات چرخشی یا مستقیم تخریب شده و بی اثر گردد.

5- اجرای ضربات رفت و برگشت دستان (ضربات پروازی) که در نام این تکنیکها نیز از تعبیر بالها (swings) استفاده شده است. این رفت و برگشت یا از ناحیه مفصل آرنج (در فواصل نزدیکتر) و یا از ناحیه مفصل شانه (در فواصل دورتر) انجام می گیرد.

"پارکر" رشته رزمی خویش را متناوباً بهبود می بخشید بطوریکه هنرجویان او در مراحل مختلف مطالب متفاوتی را از او آموخته اند. از مهمترین هنر آموزان " اد پارکر" می توان به " الویس پریسلی" فقید، بنیانگذار سبک موسیقی "راک اند رول" همچنین "جف اسپیکمن" استاد و بازیگر سینمای رزمی و " لری تاتوم" پایه گذار سبک " اکسترم کنپو" اشاره نمود.