تاریخجه هنررزمی کیک بوکسینگ

درباره کیک بوکسینگ یا به تعبیری رشته‌ای که هم‌اکنون پرطرفدارترین استایل رزمی حال حاضر جهان است، مطالب مختلفی به رشته تحریر درآمده است.
در اوایل دهه ۷۰ میلادی، بزرگسالان آن روز رزمی جهان، مثل بیل والاس، چاک نوریس، والرا و ... روش مبارزه‌ای جدیدی را ابداع کردند که در آن از ضربات دست و پا به شکلی مؤثر و کاربردی در دفاع و حمله بهره گرفته می‌شد.

شیوه‌های مبارزاتی فول کنتاکت، سمی کنتاکت، لایت کنتاکت و لوکیک اصلی‌ترین روش‌هائی هستند که یک کیک‌بوکسور می‌تواند در تمامی آنها به تبحر لازم رسیده و هم‌زمان بتواند در سیستم‌های مختلف رینگی و غیر رینگی در مسابقات مربوطه شرکت کند.

در شیوه مسابقات فول کنتاکت، ورزشکاران مرد تنها به استفاده از دستکش اکتفا می‌کنند. گاهی اوقات، کیک بوکسینگ را به‌عنوان یک سبک رزمی در نظر می‌گیرند اما در بسیاری مواقع، کیک بوکسینگ تنها یک رویداد رزمی متشکل از مجموعه‌ای قوانین مبارزاتی است.

گروهی از ورزشکاران از دیگر استایل‌های رزمی هم ممکن است علاقمند به حضور در مسابقات کیک بوکسینگ باشند. از آن جمله می‌توان به سانشوکاران و بسیاری از رزمی‌کاران سبک‌های رزمی ژاپنی اشاره کرد.

نکته قابل توجه وجود قوانین متعدد برای انواع مسابقات کیک بوکسینگ است و این‌که از هر سنی می‌توان می‌توان به کیک بوکسینگ پرداخت. ولی مسئله مهم این است که تا ۱۸ سالگی، استفاده از کلاه محافظ سر همواره توصیه شده است.

در کشورهای مختلف دنیا، کیک بوکسینگ به اشکال مختلف وجود داشته است که به برخی از آنها اشاره گذرائی خواهیم داشت.
آدی تادا (Adi thada) یا کیک بوکسینگ هندی: نوعی کیک بوکسینگ که در آن ضربات زانو، آرنج و حمله با پیشانی وجود دارد.
لت وی (Lath wei) یا کیک بوکسینگ برمه‌ای: هنر رزمی سنتی برمه با تأکید بر اجرای ضربات زانو، آرنج و سر. تمامی نقاط بدن ممکن است در یک حمله مورد استفاده قرار بگیرد. نام دیگر آن ”باندو کیک بوکسینگ“ است.
Pradal serey: جد احتمالی موی تای!

موی تای (تای بوکسینگ): هنر رزمی سنتی تایلند که امروز شهرت جهانی یافته و ضربات زانو و آرنج در آن مجاز است.

کیک بوکسینگ ژاپنی: مشابه موی تای اما با سیستم امتیازدهی متفاوت .

کیک بوکسینگ آمریکائی: مشابه کیک بوکسینگ ژاپنی و فول کنتاکت کاراته با شیوه امتیازدهی متفاوت.

فول کنتاکت کاراته: در برخی موارد از محافظ‌های بدن برای مسابقات و تمرین استفاده می‌شود.

ساواته (کیک بوکسینگ فرانسوی): استفاده از کفش در مسابقات مجاز است.

سانشو ـ ساندا (کیک بوکسینگ چینی): شامل تکنیک‌های کاربردی سایر استایل‌های رزمی به همراه فنون درگیری و پرتاب‌ها.

شوت بوکسینگ: شکل ژاپنی کیک بوکسینگ که در آن پرتاب و درگیری مانند ساشو مجاز است.
Yaw - yan (کیک بوکسینگ فیلیپینی): رقص مرگ نام مناسبی برای کیک بوکسینگ فیلیپینی است. ورزشی مشابه موی تای.

می‌توان به انواع متعدد دیگری از کیک بوکسینگ نیز اشاره کرد، ولی همان‌طور که اشاره شد، تفاوت اصلی همگی آنها در نوع قوانین مسابقاتی است. در عین حال بسیاری از این استایل‌ها اساساً خود را کیک بوکسینگ نمی‌دانند! و استفاده از نام کیک بوکسینگ‌ تنها برای ملموس‌تر شدن آنها نزد عامه است.

واژه کیک بوکسینگ اولین‌بار توسط ”نوگوچی اسامر“ که یک برگزارکننده مسابقات رزمی در ژاپن بوده برای انواع مختلف ورزش‌های مشابه به موی تای و کاراته در دهه ۱۹۵۰ ابداع شد.
این اصطلاح بعداً در آمریکا به شکل خاص به کار رفت. در بیستم دسامبر سال ۱۹۵۹، یک دوره مسابقات موی تای بین فایترهای تایلندی در سالن آساکوزای توکیو برگزار شد.

فردی به نام ”تاتسویا مادا“ که پیش از آن ”نیهون کمپو کاراته دو“ را ابداع کرده بود از علاقمندان به موی تای محسوب می‌شد، زیرا قصد داشت مسابقات کاراته را مطابق با قوانین فول کنتاکت برگزار کند. در آن زمان قوانین کاراته کنترلی اجازه نمی‌داد تا مبارزین ضربات را به ‌طور کامل به یکدیگر وارد کنند. او از مدت‌ها قبل درباره ابداع روش مبارزاتی جدید، ایده‌هایش را مطرح کرده بود.
سرانجام در نوامبر ۱۹۵۹ او ”کاراته بوکسینگ“ را به‌عنوان یک ورزش جدید مطرح کرد. یامادا برای معرفی ورزش جدید خود، تای بوکسورهای تایلندی را دعوت کرد. تا آن زمان ـ یامادا تنها کاراته‌کائی بود که به تای بوکسینگ علاقمند شده بود.

او با نظارت یک قهرمان سابق موی تای، به مطالعه فنون و روش مبارزاتی تای بوکسینگ پرداخت.
دوازدهم فوریه سال ۱۹۶۳، روزی خاطره‌انگیز و تاریخی برای رزمی جهان است زیرا در آن روز ورزشکاران کاراته و موی تای در سالن ورزشی لومپینی تایلند به مصاف یکدیگر رفتند.

سه کاراته‌کا به اسامی ”تاداشی ناکامورا“، ”کنجی کوروساکی“ و ”آکیوفوجی هیرا“ در مقابل سه حریف تای بوکسور قرار گرفتند و در پایان نتیجه‌ای تقریباً باور نکردنی کسب شد. تیم کاراته ژاپن با نتیجه ۲ بر ۱ حریفان موی تای کار را مغلوب کرد!

نوگوچی و کنجی کوراساکی (یک مربی کیوکوشین) با مطالعه موی تای و تلفیق آن با کاراته، روشی را ابداع و آن را کیک بوکسینگ نامیدند. پرتاب و ضربه با سر در ابتدا با هدف متمایز این روش مبارزاتی از موی تای، مجاز شمرده می‌شد ولی در ادامه غیرمجاز دانسته شد.
برای اولین‌بار در سال ۱۹۶۶، آزامو نوگرچی، انجمن کیک بوکسینگ را تأسیس کرد و در ادامه اولین مسابقات کیک بوکسینگ در یازدهم آوریل ۱۹۶۶ در ازاکا برگزار شد.
تاستویامادا در سال ۱۹۶۷ درگذشت ولی در دوجوی او هم‌چنان ترتیب و پرورش کیک‌بوکسورها ادامه داد.

به‌تدریج کیک بوکسینگ در ژاپن توسعه یافت و مورد توجه تلویزیون قرار گرفت. تاداشی ساوامورا، جزء اولین گروه قهرمانان سرشناس کیک بوکسینگ محسوب می‌شود.

البته پس از مدتی با بازنشستگی و کناره‌گیری ساوامورا از مسابقات حرفه‌ای، اقبال عمومی و توجه تلویزیون به کیک بوکسینگ کاهش یافت، تا این‌که سرانجام در سال ۱۹۹۳ K-۱ موجودیت یافت.
در سال ۱۹۹۳، کازویوشی ایشی ـ (بنیان‌گذار سیدوکان کاراته)، K-۱ را تحت قوانین کیک بوکسینگ ابداع کرد. در این سال بود که مجدداً کیک بوکسینگ به شهرت گذشته دست یافت و به‌تدریج در آمریکای شمالی، اروپا، استرالیا و نیوزیلند رواج پیدا کرد.
البته در سال ۱۹۷۸، یان پلاس، انجمن کیک بوکسینگ هلند (NKBB) را به‌عنوان اولین سازمان کیک بوکسینگ جهان تأسیس کرده بود و در دهه ۱۹۷۰ نیز بیل والاس که از قهرمانان کاراته ایالات متحده بود به این روش می‌پرداخت.

امروزه دو سازمان معتبر در دنیا، مسابقات کیک بوکسینگ را در دو بخش حرفه‌ای و آماتور، برگزار می‌کنند. (ISKA - WAKO) که از این میان سازمان WAKO تنها سازمان برگزارکننده مسابقات کیک بوکسینگ است که بخش آماتور آن مورد تأئید GAISF (گایسف) قرار گرفته است.
برای اولین‌بار کیک بوکسینگ واکو در مسابقات داخل سالن ۲۰۰۷ ماکائو حضور یافت و شورای المپیک آسیا آن را به رسمیت شناخت.