ذن و کاراته

کاراته اوکیناوائی، که زادگاه آن در اوکیناواست، امروزه در سطحی جهانی گسترش یافته؛ سال گذشته نیز، یک نشست بین المللی با مقیاسی وسیع در اوکیناوا برگزار شد. با در نظر گرفتن این رویداد، به عنوان یک نقطهٔ عطف، به نظر می رسد که بایستی یک تجدید نظر اساسی در مورد ارزش های فرهنگی کاراته که سبب افتخار و غرور ما در دنیا است، انجام داد. از دیگر سو، با محبوبیت یافتن کاراتهٔ اوکیناوائی در خارج (از ژاپن)، سئوال های گوناگونی در نزد مربیان و هنرجویان کاراته در کشورهای خارجی، تا به اکنون مطرح شده است. در تلاش برای فراچنگ آوردن روح و جوهر اصلی کاراته، گرایش به چنین سئوال هائی دیده می شود: ”چه ارتباطی میان کاراته به عنوان ”ورزش“ و کاراته به عنوان ”هنر رزمی“ وجود دارد؟“ و ”جنبهٔ معنوی و فرهنگی کاراته که از آن طریق به تقویت شخصیت خود بپردازیم، چیست؟“ برخی مربیان و هنرجویان کاراته که اشتیاق زیادی به فرهنگ شرقی از خود نشان می دهند، آرزو دارند که با عمق بخشیدن به تمرینات کاراته خود، بتوانند به درک بهتری از این فرهنگ برسند.

همان طور که در بالا متذکر شدیم، با محبوبیت یافتن کاراته در سراسر دنیا، مربیان مسلم کاراته از سایر کشورها (خارج از ژاپن)، دیر زمانی نیست که نه تنها به اجرای کاتا و تمرینات جسمانی محض در فرم مسابقات و رقابت ها اکتفا نکرده و راضی نیستند؛ بلکه به نظر می رسد که سخت کوشانه در پی رستگاری روح خود، از طریق تمرین کاراته می باشند.

با توجه به این شرایط و مقتضیات، ما مجبوریم بپذیریم که زمانی فرا می رسد که بایستی قدردان این دیدگاه بیگانه باشیم. کیفیت کاراتهٔ اوکیناوائی به عنوان یک هنر رزمی که از طریق آن می توانیم به تکامل شخصیت خود بپردازیم، بایستی که به سطح بالائی برسد.

دو نوع کاراته وجود دارد: ”کاراته ای همانند یک شیر“ و ”کاراته ای همانند یک ببر“ زمانی که یک کاراته کا، هم چون قدیسی آرام و باوقار، قدرتش را در درون خویش پنهان نگه می دارد و قادر است بدون جنگ پیروز شود، کاراتهٔ او ”کاراتهٔ یک شیر“ است. اگر یک کاراته کای قدرتمند، تمامی روح جنگجویش را آشکار سازد، آن را ”کاراته ٔ یک ببر“ می نامیم.

امیدواریم شما مربیان و هنرجویان، در انتخاب نوع کاراته ای که به تمرین، آموزش و انتقال آن می پردازید، بسیار آگاه و دقیق باشید و شما کاراته ٔ اوکیناوائی را به شیوهٔ ”کاراتهٔ یک شیر“ ارائه دهید. این یک نکتهٔ ضروری در راستای شایستگی کاراتهٔ اوکیناوائی به عنوان یک هنر رزمی است.

استاد چوجون میاگی Chojun Miyagi، قدیس کاراته، در سخنرانی اش با عنوان ”دربارهٔ کاراته ـ دو“ در ۱۹۳۶ در اوزاکا، فلسفه اش را به شرح زیر بیان می دارد: ”روحِ کاراته دو، آن چنان عمیق است که تنها زمانی می گردد که کاراته کا بتواند معنا و مفهوم انتقال و فرا فرستادن پیام متون آسمانی و بسنده نکردن به اسناد و نوشته ها“ را به طور کامل دریابد.

عمیقاً تحت تأثیر واقع می شویم تا بفهیم استاد میاگی چه طور، دستیابی به روح کاراته را شخصاً ارائه داد. باید گفت استاد میاگی، کاراته کائی مقدس است که به ما آموخت، ”کاراتهٔ یک شیر“، کلام موجزی است که نشان می دهد قلب و ذهنتان اگر بر حق (راستین) نباشد، پس شمشیر (کاراته)تان نیز بر حق نخواهد بود.“

از دوران های کهن، شمشیرزنان و هنرجویان کاراته، تمایل داشتند که نکات مهم را در قالب کلمات و سخنان قصار، بیان دارند. در دنیای ورزش ها که مردم در اندیشهٔ برد و باخت هستند، رسیدن به معنای ”قلب و ذهن راستین“ و ”شمشیرهای راستین“، تا حدی دشوار است. به هر حال، این کلام کوتاه، فلسفه ای پرمعنا و بنیادین از هنرهای رزمی را در بر دارد، مبنی بر این که هنرهای رزمی قادرند فرهنگ بسازند و راهنمائی در طریقت زندگانی ما باشند.

ما از صمیم قلب امیدواریم که شما همیشه در نظر داشته باشید کاراته هرگز به معنای کشتن یا آسیب رساندن به مردم نیست؛ بلکه هدف کاراته پرورش جسم و روح و صاف کردن جاده ای است که به سمت ایجاد یک جامعهٔ صلح جو منتهی می شود.