فاکتورهای موثر در اجرای فنون جودو

بعضی مربیان معتقدند جهت آماده کردن جودوکاران برای مسابقه، باید ساعتها رندوری سخت و مداوم برای رسیدن به حداکثر توانایی انجام داد. درحالی که تعدادی دیگر از مربیان ممکن است موافق این نظر باشند که بعضی از تمرینات به صورت مکمل، از قبیل دویدن یا تمرین با وزنه، ممکن است برای حداکثر توانایی جودوکاران ضروری باشند.

اگر چه این روشهای ساده گاهی ممکن است نتایج خوبی را در جودو کاران عادی به دنبال داشته باشد، اما لازم است که مربیان یاد بگیرند که اگر بر اساس تحقیقات کنونی و اطلاعات پژشکی ورزشی، فیزیولوژی ورزشی و روشهای تمرینی جدید و مدرن فعالیت کنند می توانند سطح عملکرد جودوکارن را ترقی دهند. در واقع این مقاله نمی خواهد به طور عمیق در مورد هر کدام از فاکتورهای موثر بر عملکرد جودوکاران بحث کند. انتظار می رود که این مقاله با ارائه جنبه های مختلف مربیگری، بتواند در توسعه بیشتر برنامه های تمرینی کمک کند. در زیر۱۳متغییر یا اجزای اصلی که بر اجرای جودو تاثیر می گذارند و می توانند به وسیله مربیان و ورزشکاران تعدیل، کنترل و بهبود یابند بیان شده است. این فاکتورها برای سطحهای مختلف مسابقه ای به اندازه کافی لازم هستند. این موارد شامل:


مهارتهای روانی حرکتی پایه

چابکی

آگاهی جنبشی

تکنیکهیای جودو

انعطاف

استقامت

قدرت

سرعت

توان

بهداشت

مهارتهای روانی

تاکتیک

محیط



اگر چه بعضی از این متغییرها ممکن است بیشتر از بقیه توسعه یابند، اما این به معنی نادیده گرفتن دیگر متغییرها نیست. ارتباط بین متغییرها مانند ترکیبی از تلاش ۱۱ بازیکن یک تیم فوتبال است که با هم همکاری می کنند. تعدادی از این متغییرها می توانند به طور صحیح در سالن جودو و تمرینات طراحی شده دراین متن توسعه یابند و تعدادی دیگر از این متغییرها در خارج از کلاس جودو بهبود می یابند. در ادامه به طور خلاصه هر کدام از این متغییرها را به طور خلاصه توضیح می دهیم.

 مهارتهای روانی حرکتی پایه


بدون توانایی در اجرای مهارتهای روانی حرکتی پایه (حرکتی، غیر حرکتی، مهارتهای دستکاری) از قبیل جهیدن، خزیدن، پریدن، کشیدن و حمل کردن، ورزشکار جهت توسعه مهارتهای پیچیده که برای جودو لازم هستند تحت فشار قرار می گیرد. مربیان خلاق باید تمریناتی را جهت توسعه این مهارتها در انواع دوره های گرم کردن طراحی کنند. در طول تمرینات باید زمانی را به توسعه این موارد اختصاص داد. جودو کاران حرفه ای نیزمستثنی از این امر نیستند.

 چابکی


منظور از چابکی، توانایی تغییر جهت سریع و آسان است. جودوکاران برای انجام قسمتهای پیچیده تکنیکها، از قبیل ترکیب، بدل کردن و دیگر مهارتهای مربوط به دفاع یا حمله به چابکی نیاز دارند. علاوه بر این یک مربی خلاق باید تمرینات مربوط به چابکی را ضمیمه دوره های گرم کردن کند.





 آگاهی حرکتی


آگاهی حرکتی یکی از بخشهایی است که دست کم گرفته شده است و به خوبی توسعه نیافته است. آگاهی حرکتی در کل توانایی بدن در ارتباط با محیط اطراف در حالت معلق بودن یا پرواز است. بهترین مثال از آگاهی حرکتی، حرکات ژیمناستیک و شیرجه است. این توانایی را جودوکار هنگامی نشان می دهد که معلق شود و یا چرخشی را انجام بدهد ودر حالی که اوهنوز می تواند فرود آمدن و زمین خوردن بر روی پاها و زانو ها را کنترل کند و با این روش می تواند از دادن امتیاز به حریف جلو گیری کند. تمرینات ژیمناستیک، حرکات جست و گریز، غلت زدن و حرکات آکروباتیک موجب بهبود آگاهی حرکتی جودو کاران می شود.

 تکنیکهای جودو


باید زمان کافی برای انواع تکنیکهای جودو از قبیل پرتاپ کردن، گرفتن، ایستادنهای دفاعی، چرخشها، ترکیبها، زمین زدنها، فرار کردن از گارد و فاع و حمله کردن اختصاص داده شود. متاسفانه تعدادی از موارد ذکر شده هنگام تمرین کردن زمان کافی به آنها اختصاص داده نمی شود.

 انعطاف پذیری


انعطاف پذیری عمومی و اختصاصی با استفاده از روشهای PNF یا کشش آرام و ایستا باید توسعه پیدا کند. انعطاف پذیری بر توانایی ورزشکار در انجام تکنیکهای جودو موثر است و می توتند ازآسیب دیدن جودو کاران جلوگیری کند.

 استقامت


تحقیقات نشان می دهد که جودو ورزشی است که ظرفیت غیر هوازی بالایی را لازم دارد. با این وجود اکثر جودوکاران ما به صورت هوازی تمرین می کنند. سه سیستم ATP_PC، غیر هوازی(اسید لاکتیک) و هوازی(O۲) مسئول رساندن انرژی هستند. سیستم های هوازی و غیر هوازی معمولاً در هنگام اجرای جودو به کار برده می شوند. سیستم غیر هوازی اجازه می دهد که جودوکار در شدت بالا برای مدت کوتاهی فعالیت کند در حالی که سیستم هوازی موجب تسهیل برگشت به حالت اولیه (recovery) بین دوره های فعالیت با شدت بالا می شود.

 قدرت


علی رخم اینکه شعار کودوکان ۰۳۹;حداکثر کارایی۰۳۹;، ۰۳۹;حداقل تلاش۰۳۹; است، برای اینکه جودوکار در سطح بالایی فعالیت کند به اندازه لازم به قدرت نیاز دارد. بهترین روش تمرین با وزنه با استفاده از سیستم چرخشی یا دوره ای (زمانبندی شده) است. توسعه قدرت تاثیرات مثبتی بر استقامت عضلانی و توان عضلانی دارد. ولی احتمالاً تاثیرات منفی بر استقامت هوازی داشته باشد. توسعه عضلانی به صورت مناسب برای به حداقل رساندن آسیبهای بدنی لازم و ضروری است.

 سرعت


سرعت در حرکت, درمهارتهای جودو مورد استفاده قرار می گیرد. حذف کردن حرکات اضافی و غیر موثر و توسعه کارایی عصبی عضلانی موجب بهبود سرعت می شود.

 توان


بهترین مثال برای توان، بلند کردن وزنه در مدت کوتاهی است. منظور از مدت کوتاه این است که حرکت ورزشکار به صورت انفجاری و قدرتی است. توان شامل حرکت شیء (نیرو) طی فاصله معینی در زمان معینی است. در این مورد، از آنجا که وزن بدن (نیرو) تقریباً ثابت است، افزایش در توان هنگامی اتفاق می افتد که زمان یا فاصله تغییر کند. همچنین قدرت و سرعت بر بازده توانی تاثیر می گذارند. جودوکاران سطوح ملی نیز باید این بخش مهم را توسعه دهند.

 بهداشت


استراحت، تغذیه، خوردن مایعات و وزن بدن برای به حداکثر رساندن عملکرد باید کنترل شوند.

 مهارتهای روانی


گاهی اوقات اختلاف بین کارایی ورزشکاران، توانایی در کنترل فشار و استرس است. عاملی که موجب استرس می شود می تواند توانایی ورزشکار را تحت کنترل خود درآورد، مگر اینکه ورزشکار بتواند بر آن غلبه کند و آن را تحت کنترل خود در آورد. توسعه مهارتهای روانی می تواتند با استفاده از به کار گرفتن تمرینات تجسم سازی، آرام سازی، کنترل تنفس انجام شود.



 تاکتیک


شرایط تمرینی باید طوری طراحی شوند که موجب توسعه توانایی تاکتیکی شوند. در این راستا فهمیدن قوانین و مقررات مسابقه ضروری است. علائم مسابقه ای (چپ، راست، احترام گذاشتن، دفاع، حمله و ...)، قوانین ونشانه بر روی تابلو امتیازات، آسیب در مسابقات و موقعیت قابل تصور دیگر باید در هنگام اجرای تمرینات آموزش داده شوند.

 محیط


ما می دانیم که بی خوابی و ناراحتی های ناشی از پرواز(هواپیما)، ارتفاع و تغییرات مشخص دما و رطوبت محیط بر عملکرد ورزشکاران تاثیر می گذارند. همچنین تغییرات اجتماعی و فرهنگی نیز ممکن است بر عملکرد ورزشکاران تاثیر بگذارد. این تاثرات را می توان به وسیله ایجاد کردن شرایط تمرینی و وضعیتهای مشابه به حداقل رساند.




مواردی که در بالا ذکر شدند، درمورد جزئیات کاربردی آنها درهنگام تمرینات توضیحی داده نشده است. پیشنهاد می شود که مربیان برای افزایش عملکرد جودوکاران باید بخشهای دیگری را نیز مورد توجه قرار بدهند. در این جهت لازم است که آگاهی مربیان در مورد فاکتورهای دیگر افزایش یابد و از افراد متخصص در زمینه روانشناسی ورزشی، پزشکی ورزشی و فیزیولوژی ورزشی کمک بگیرند. هرچند جزئیات بیشتر تمرینی ( دوره، تکرار، درصدها، اوج، زمانبندی، دوره کاهش تمرینی، زمان تمرین، زمان استراحت، شدت و ...) را بیان نکردیم، ما امیدواریم که با ارائه روشهای مناسب، مربیان بتوانند به افقهای جدیدی دست پیدا کنند.

منبع:؟؟؟